Έρευνα – Εργασία και Κορωνοϊός
Έρευνα
Εργασία
& Κορωνοϊός
Πώς ο κορωνοϊός επηρέασε
την εργασιακή ζωή στην Ελλάδα.
Η έρευνα
Ο κορωνοϊός και οι επιπτώσεις του στην παγκόσμια οικονομία και την κοινωνία κάνουν σήμερα, περισσότερο από ποτέ, επιτακτική τη μελέτη της επίδρασής του στην εργασιακή ζωή, ανεργία και εύρεση εργασίας στην Ελλάδα.
Με τη χώρα μας σε καθεστώς έντονων περιοριστικών μέτρων για σχεδόν 2 μήνες, μια συντριπτική πλειοψηφία επιχειρήσεων και εργαζομένων κλήθηκαν να προσαρμοστούν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα σε νέα επιχειρησιακά μοντέλα, στην απομακρυσμένη εργασία και την τηλεργασία. Εγείρεται λοιπόν το ερώτημα αν έχει διαρρηχθεί αμετάκλητα για το μέλλον η έννοια της φυσικής παρουσίας στην εργασία.
Ταυτότητα Έρευνας
Η έρευνα διεξήχθη το χρονικό διάστημα 6 με 21 Απριλίου 2020, με χρήση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Το συνολικό δείγμα αποτελείται από 8.581 άτομα.
Πιο συγκεκριμένα, στις ηλικίες 18-25 ετών ανήκει το 11,46% των απαντήσεων. Στις ηλικίες 26-35 ετών ανήκει το 33,99% των απαντήσεων, στις ηλικίες 36-45 ετών το 31,03%, στις ηλικίες 46-55 ετών το 20,13% και στις ηλικίες 56+ το 3,39%. Το 57,55% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες, το 42,2% άνδρες και το 0,25% non-binary (δηλαδή όσοι δεν αυτοπροσδιορίζονται με τον δυαδικό διαχωρισμό φύλου “άντρας/γυναίκα”).
Ως προς την εργασιακή κατάσταση την τρέχουσα περίοδο πάνω από 6 στους 10 δηλώνουν πως είτε είναι άνεργοι είτε σε αναστολή εργασίας. Αξιοσημείωτο είναι πως στη σύγκριση των ηλικιακών ομάδων ως προς την εργασιακή κατάσταση η ηλικιακή ομάδα 18-25 ετών παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξημένο ποσοστό (από +10% έως και +25%) σε σχέση με τις υπόλοιπες σε καθεστώς ανεργίας ή αναστολής εργασίας. Οι γυναίκες δηλώνουν πως εργάζονται αυτή την περίοδο σε ποσοστό 36,59% σε σχέση με τους άντρες σε ποσοστό 44,02%.
8,581
άτομα απάντησαν την έρευνα
39,73%
Εργάζονται αυτή την περίοδο
60,27%
Είναι άνεργοι είτε σε αναστολή
Η έρευνα με μια γρήγορη ματιά
- 6 στους 10 δηλώνουν πως δεν εργάζονται αυτήν την περίοδο (είτε άνεργοι είτε σε αναστολή εργασίας)
- 68,3% δηλώνει πως η εργασία του έχει επηρεαστεί αρκετά έως πολύ από τον COVID-19
- 13,62% όσων εργάζονται αυτή τη στιγμή έχουν ενταχθεί σε πλαίσιο μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας με αντίστοιχη μείωση απολαβών
- Μόνο 1 στους 5 γονείς έκανε χρήση της άδειας ειδικού σκοπού
- 45,28% όσων εργάζονται συνέχισαν να πηγαίνουν στη δουλειά τους με φυσική παρουσία
- 1 στους 2 δουλεύουν από το σπίτι ενώ πριν τον COVID-19 δούλευαν σε γραφεία με φυσική παρουσία
- 28% όσων εργάζονται από το σπίτι δεν έλαβαν σαφείς οδηγίες για το πλαίσιο τηλεργασίας από τον εργοδότη τους
- Υπολογιστής, πρόσβαση σε εργαλεία τηλεργασίας και κινητό τηλέφωνο/δυνατότητα δωρεάν επικοινωνίας ήταν οι πιο δημοφιλείς διευκολύνσεις/παροχές που δόθηκαν για την εργασία από το σπίτι
- 1 στους 5 όσων εργάζονται με τηλεργασία δεν έλαβαν καμία παροχή για εργασία από το σπίτι
- 8 στους 10 δε θα αποδέχονταν την καταγραφή της εργασίας τους από τον εργοδότη με χρήση webcam
- Για όσους δούλευαν με τηλεργασία καταγράφηκε 67,18% αύξηση σε πλατφόρμες τηλεδιάσκεψης (Zoom, Teams, Hangouts, Skype ή άλλα) και 57,29% αύξηση χρήσης σε τηλέφωνο και emails.
- Σχεδόν 1 στους 2 (47,8%) δηλώνει πως η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζει δουλεύοντας από το σπίτι είναι οι περισπάσεις (συγκάτοικος, σύντροφος, συγγενείς, παιδιά, κατοικίδια κλπ.)
- 1 στους 3 δεν αντιμετωπίζει δυσκολία στην εργασία από το σπίτι
- 4 στους 10 όσων εργάζονται από το σπίτι φοβούνται πως πρέπει να αποδεικνύουν περισσότερο ότι δουλεύουν απo ό,τι στο γραφείο.
- 23% όσων συνέχιζαν να εργάζονται με φυσική παρουσία δήλωσαν πως η εργασία τους θα μπορούσε να γίνεται και από το σπίτι
- 4 στους 10 όσων πηγαίνουν με φυσική παρουσία στην εργασία τους φοβούνται τυχόν διασπορά του ιού
- Πάνω από 1 στους 4 (26,95%) είχε εργασία σε επιχείρηση πριν την εμφάνιση του κορωνοϊού και έγινε προσωρινή αναστολή εργασιών με κρατική εντολή.
- 1 στους 2 όσων δεν εργάζονται δεν ήταν άνεργοι πριν τον κορωνοϊό και η εργασιακή τους κατάσταση οφείλεται σε επιπτώσεις του COVID-19
- Πάνω από 7 στους 10 όσων δεν εργάζονται αυτή την περίοδο, αναζητούν ενεργά εργασία αυτή την περίοδο
- 28% παρατήρησε αυτήν την περίοδο μη ενδεδειγμένες εργοδοτικές πρακτικές αρκετά ή πολύ
- 6 στους 10 έκαναν ενέργειες για ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους
- 1 στους 2 έχει σκεφτεί λόγω της κρίσης του κορωνοϊού να κάνει επαγγελματική στροφή σε άλλο επάγγελμα
- Πάνω από 1 στους 4 δηλώνει πως θα τον/ην βοηθούσε η παροχή δωρεάν ψυχολογικής υποστήριξης για να αντεπεξέλθει στην πίεση των ημερών
- Πάνω από το 80% θα ήθελε να έχει βοηθήματα στήριξης/mentoring/coaching
- 1 στους 3 δηλώνει αρκετά ή πολύ αισιόδοξος/η ότι μετά τη λήξη του «συναγερμού» θα έχει ψηφιοποιηθεί πιο αποτελεσματικά ο τρόπος εργασίας
- Το 43,66% εκτιμά πως θα επανέλθει εργασιακή ισορροπία σε 6-12 μήνες, το 27,9% σε 2-4 μήνες, το 23,97% σε 18 ή και περισσότερους μήνες και το 4,47% σε ένα μήνα
Εργαζόμενοι
Η ενότητα αυτή εξετάζει τις απαντήσεις που έδωσαν σε σχετικό και εστιασμένο ερωτηματολόγιο της έρευνας μόνο όσοι δήλωσαν πως εργάζονται αυτή την περίοδο.
Σε ποιον βαθμό πιστεύετε γενικά ότι έχει επηρεαστεί η εργασία σας από τον COVID-19;
Το 68,28% όσων συνεχίζουν να εργάζονται, είτε με τηλεργασία, είτε με φυσική παρουσία δηλώνουν πως η εργασία τους έχει επηρεαστεί από αρκετά έως και πολύ λόγω του COVID-19. Μόνο ένα 7% δηλώνει πως έχει μείνει τελείως ανεπηρέαστη η εργασία του.
Το τελευταίο διάστημα:
13,62%
Εντάχθηκα στο πλαίσιο μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας με αντίστοιχη μείωση απολαβών.
17,50%
Έχουν μειωθεί λίγο οι ώρες εργασίας μου.
20,04%
Έχουν αυξηθεί οι ώρες εργασίας μου.
48,84%
Οι ώρες εργασίας μου έχουν μείνει ίδιες.
1 στους 2 όσων συνεχίζουν να εργάζονται, δηλώνει πως έχει επηρεαστεί ως προς τις ώρες ή το καθεστώς εργασίας του από τον COVID-19. Το 48,84% δηλώνει πως εργάζεται με ίδιες ώρες εργασίας, 17,5% δηλώνει μείωση των ωρών εργασίας του ενώ 1 στους 5 δηλώνει πως οι ώρες εργασίας του έχουν αυξηθεί. Το 13,62% δηλώνει πως έχει ενταχθεί στο πλαίσιο μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας με αντίστοιχη μείωση του μισθού τους.
Είστε γονείς και δικαιούστε άδεια ειδικού σκοπού;
Έχετε κάνει χρήση αυτής της άδειας μέχρι στιγμής;
Μόνο 1 στους 5 γονείς έκαναν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού που νομοθετήθηκε από το κράτος στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19. Οι γυναίκες γονείς έκαναν χρήση του μέτρου κατά 26,45% σε σχέση με τους άνδρες γονείς που έκαναν χρήση σε ποσοστό 14,32%.
Ποια πρόταση σας εκφράζει καλύτερα;
1 στους 2 δουλεύουν από το σπίτι με τηλεργασία ενώ πριν τον COVID-19 δούλευαν στα γραφεία του εργοδότη τους. Το 45,28% όσων εργάζονται αυτή την περίοδο συνέχισαν να πηγαίνουν στη δουλειά τους με φυσική παρουσία. Το 4,57% δούλευε και πριν τον κορωνοϊό από το σπίτι. Το 62,25% όσων εργάζονταν και πριν τον κορωνοϊό από το σπίτι δηλώνει πως η εργασία από το σπίτι έχει αλλάξει σε σχέση με την εποχή προ κορωνοϊού.
Σε σχέση με την εποχή προ κορωνοϊού, η εργασία από το σπίτι έχει αλλάξει;
Σας δόθηκαν σαφείς οδηγίες για το πλαίσιο τηλεργασίας από το σπίτι από τον εργοδότη σας;
Ως προς τα αντανακλαστικά ετοιμότητας των εργοδοτών στη νέα συνθήκη μαζικής τηλεργασίας, 7 στους 10 δήλωσαν πως δέχθηκαν σαφείς οδηγίες για το πλαίσιο τηλεργασίας από το σπίτι από τον εργοδότη τους ενώ το 28,23% δηλώνει το αντίθετο.
Τι διευκολύνσεις/παροχές σας δόθηκαν για την εργασία από το σπίτι;
1 στους 5 εργαζόμενους δηλώνει πως δεν έλαβε απολύτως τίποτα ως παροχή για την εργασία από το σπίτι. Η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων (το 53,17%) έλαβε ως παροχή για την εργασία από το σπίτι πρόσβαση σε online εργαλεία τηλεργασίας και ακολουθούν οι παροχές για Ηλεκτρονικό Υπολογιστή στο 45,22%, κινητό τηλέφωνο ή δυνατότητα δωρεάν τηλεφωνικής επικοινωνίας στο 22,42% και τα ακουστικά σε ποσοστό 18,35%.
Θα αποδεχόσασταν/νιώθατε άνετα με την καταγραφή της εργασίας σας από τον εργοδότη σας με webcam ή άλλα μέσα;
8 στους 10 όσων εργάζονται δεν θα αποδέχονταν την καταγραφή της εργασία τους από τον εργοδότη τους μέσω webcam. Αξιοσημείωτο είναι πως οι μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες της έρευνας, 46-55 ετών και 56+, παρουσιάζουν μεγαλύτερη αποδοχή στην καταγραφή της εργασίας με χρήση κάμερας με μέσο όρο αποδοχής τους το 27,26% σε σχέση με τον μέσο όρο όλων των ερωτηθέντων που διαμορφώθηκε στο 18,73%.
Ποιες προτάσεις εκφράζουν περισσότερο τη δουλειά σας από το σπίτι;
Χρησιμοποιώ περισσότερο απ’ ό,τι πριν:
Κατά τη διάρκεια τηλεργασίας οι ερωτηθέντες δήλωσαν πως χρησιμοποίησαν περισσότερο από ό,τι πριν κατά 67,18% πλατφόρμες τηλεδιάσκεψης (Zoom, Teams, Hangouts, Skype ή άλλα), κατά 57,29% το τηλέφωνο ή τα emails, κατά 33,86% πλατφόρμες διαμοιρασμού οθόνης και αρχείων (TeamViewer, Google Drive, Dropbox ή άλλα). Κατά πολύ λιγότερο αξιοποιήθηκαν πλατφόρμες για project management ή εργαλεία time tracking.
Τι σας δυσκολεύει περισσότερο δουλεύοντας από το σπίτι;
1 στους 3 ερωτηθέντες δήλωσε πως δεν δυσκολεύεται δουλεύοντας από το σπίτι. Ανάμεσα στις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όσοι εργάζονται από το σπίτι ξεχωρίζουν οι περισσότερες περισπάσεις (συγκάτοικος, σύντροφος, συγγενείς, παιδιά, κατοικίδια κλπ) με ποσοστό 47,77%. Ακολουθεί με 39,41% ο φόβος πως πρέπει να αποδεικνύουν περισσότερο από το σπίτι ότι δουλεύουν απ’ό,τι στο γραφείο. 1 στους 3 αντιμετωπίζει προβλήματα αργής σύνδεσης στο ίντερνετ ενώ 1 στους 10 δηλώνει συστολή να ανοίγει την κάμερα στον προσωπικό του χώρο.
Ποια πρόταση σας εκφράζει καλύτερα;
Από όσους εργαζόμενους συνέχισαν να πηγαίνουν στη δουλειά τους με φυσική παρουσία το 23,07% δήλωσε πως η εργασία τους θα μπορούσε να γίνεται και από το σπίτι. Το 56,72% δήλωσε πως τηρούνταν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και πρόληψης και το 15,67% πως δόθηκε ευελιξία στην ώρα προσέλευσης. 4 στους 10 φοβόντουσαν να πηγαίνουν στην εργασία τους από άποψη διασποράς του ιού και το 23,13% άλλαξε συνήθειες μετακίνησης από και προς την εργασία.
Ποιες προτάσεις σας εκφράζουν καλύτερα;
Άνεργοι
Ψάχνετε αυτή την περίοδο για δουλειά;
Πάνω από 7 στους 10 όσων δεν εργάζονται αυτή την περίοδο ψάχνουν για δουλειά παρά τις προκλήσεις σχετικά με την φυσική παρουσία στη διεξαγωγή συνεντεύξεων και προσλήψεων.
5,22% δήλωσε πως απολύθηκε κατά το διάστημα αυτό και 4,53% πως παραιτήθηκε.
Ποια πρόταση σας εκφράζει καλύτερα;
45,96%
Ήμουν άνεργος πριν το ξέσπασμα του κορωνοϊού.
26,95%
Είχα εργασία σε επιχείρηση πριν την εμφάνιση του κορωνοϊού και έγινε προσωρινή αναστολή εργασιών με κρατική εντολή.
17,33%
Είχα εργασία σε επιχείρηση πριν την εμφάνιση του κορωνοϊού και διακόπηκε η λειτουργία με απόφαση του ιδιοκτήτη.
5,22%
Απολύθηκα κατά το διάστημα αυτό (καταγγελία σύμβασης).
4,53%
Παραιτήθηκα κατά το διάστημα αυτό.
1 στους 2 ερωτηθέντες που δήλωσαν πως δεν εργάζονται αυτή την περίοδο βρίσκονται σε αυτή την εργασιακή κατάσταση λόγω του κορωνοϊού. Ενώ το 45,97% ήταν άνεργοι και πριν το ξέσπασμα του κορωνοϊού πάνω από 1 στους 4 (26,95%) είχε εργασία σε επιχείρηση πριν την εμφάνιση του κορωνοϊού και έγινε προσωρινή αναστολή εργασιών με κρατική εντολή.
Το 17,33% είχε εργασία σε επιχείρηση πριν την εμφάνιση του κορωνοϊού και διακόπηκε η λειτουργία με απόφαση του ιδιοκτήτη.
Παρατηρήσεις, δεξιότητες, στροφή καριέρας
Η ενότητα αυτή εξετάζει απαντήσεις που έδωσαν όλοι οι συμμετέχοντες στην έρευνα.
Παρατηρήσατε αυτήν την περίοδο μη ενδεδειγμένες εργοδοτικές πρακτικές;
(βεβιασμένες απολύσεις, μη τήρηση μέτρων, υποχρεωτικές «άδειες» άνευ αποδοχών, μη χορήγηση βεβαιώσεων μετακίνησης κ.λπ.)
Την παρατήρηση κακών εργοδοτικών πρακτικών (βεβιασμένες απολύσεις, μη τήρηση μέτρων, υποχρεωτικές «άδειες» άνευ αποδοχών, μη χορήγηση βεβαιώσεων μετακίνησης κλπ), σε βαθμό αρκετά και πολύ, δήλωσε το 27,81%.
Αυτή την περίοδο, κάνετε ενέργειες για ανάπτυξη των skills σας;
(online courses, webinars, ανάγνωση βιβλίων)
Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός πως τουλάχιστον 6 στους 10 κατά τη διάρκεια της παραμονής στο σπίτι έκανε ενέργειες για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του όπως online courses, webinars, ανάγνωση βιβλίων κ.ά. Ακόμη περισσότερες ενέργειες σε σχέση με τον μέσο όρο έκαναν όσοι ανήκουν στις ηλικίες 18-25 έτη (7 στους 10) .
Έχετε σκεφτεί λόγω της κρίσης του κορωνοϊού να κάνετε επαγγελματική στροφή σε άλλο επάγγελμα;
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως 1 στους 2 έχουν σκεφτεί λόγω της κρίσης του κορωνοϊού να κάνουν στροφή σε άλλο επάγγελμα. Στο 35,66% πέφτει η πρόθεση επαγγελματικής αλλαγής στις ηλικίες 56+.
Τι θα βοηθούσε περισσότερο αυτή την περίοδο;
Πάνω από 8 στους 10 θα τους βοηθούσε να έχουν βοηθήματα επαγγελματικής στήριξης/mentoring/coaching κλπ. ενώ το 27,45% θα ήθελε να έχει δωρεάν ψυχολογική υποστήριξη για να αντεπεξέλθει στην πίεση των ημερών.
Πόσο αισιόδοξοι είστε ότι μετά τη λήξη του «συναγερμού» θα έχει ψηφιοποιηθεί πιο αποτελεσματικά ο τρόπος εργασίας;
Μέτρια αναδεικνύεται η αισιοδοξία του κόσμου για την πιο αποτελεσματική ψηφιοποίηση του τρόπου εργασίας μετά τη λήξη του «συναγερμού». Μόνο 1 στους 3 δηλώνει ότι η εργασία θα ψηφιοποιηθεί πιο αποτελεσματικά στο μέλλον λόγω COVID-19.
Εκτιμάτε ότι θα επανέλθει εργασιακή ισορροπία σε:
Η εκτίμηση της πλειοψηφίας των ερωτηθέντων κατά 43,66% είναι πως η εργασιακή ισορροπία θα επανέλθει σε 6-12 μήνες. Ακολουθεί με 27,9% η εκτίμηση για 2-4 μήνες και με 23,97% για 18+ περισσότερους μήνες. Μόνο το 4.47% δήλωσε πως θα επανέλθει ισορροπία σε ένα μόνο μήνα. Επιπλέον, παρατηρήθηκε πως όσο μεγαλύτερο το ηλικιακό γκρουπ τόσο μεγαλύτερο ήταν και το χρονικό διάστημα που πίστευαν πως θα επέλθει εργασιακή ισορροπία.
